Złamanie przeciążeniowe kości śródstopia, zwane również złamaniem zmęczeniowym, jest to uszkodzenie kości, które powstaje w wyniku powtarzających się mikrourazów. Dochodzi do niego najczęściej w obrębie kości śródstopia III i V, które są najbardziej obciążane podczas chodzenia, biegania i innych czynności, które wymagają przenoszenia ciężaru ciała na stopę.
Przyczyny złamań zmęczeniowych śródstopia
Przyczyny złamań zmęczeniowych śródstopia można podzielić na dwie grupy:
- zewnątrzpochodne – związane z czynnikami zewnętrznymi, takimi jak:
- nieprawidłowy dobór obuwia, który nie zapewnia odpowiedniego amortyzowania i stabilizacji stopy,
- zbyt intensywny trening fizyczny, który nie jest dostosowany do możliwości organizmu,
- nadwaga lub otyłość, które zwiększają obciążenie na stopy.
- wewnątrzpochodne – związane z czynnikami wewnętrznymi, takimi jak:
- osteoporoza, która powoduje zmniejszenie wytrzymałości kości,
- nieprawidłowości w budowie stopy, takie jak płaskostopie lub koślawość,
- choroby przewlekłe, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów lub cukrzyca.
Objawy złamań zmęczeniowych śródstopia
Głównym objawem złamania przeciążeniowego kości śródstopia jest ból w obrębie stopy. Ból pojawia się najczęściej podczas chodzenia lub biegania i nasila się wraz z obciążeniem. W niektórych przypadkach może wystąpić również obrzęk i zaczerwienienie stopy.
Diagnostyka złamań zmęczeniowych śródstopia
Diagnozę złamania przeciążeniowego kości śródstopia ustala się na podstawie wywiadu lekarskiego, badania fizykalnego oraz badań obrazowych. W badaniu fizykalnym lekarz może stwierdzić tkliwość w miejscu złamania. W badaniach obrazowych, takich jak zdjęcie rentgenowskie, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny, widoczne jest przerwanie ciągłości kości.
Leczenie złamań zmęczeniowych śródstopia
Leczenie złamania przeciążeniowego kości śródstopia zależy od stopnia uszkodzenia kości. W przypadku niewielkiego złamania, które nie wymaga unieruchomienia, leczenie polega na odciążeniu stopy i stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. W przypadku bardziej rozległych złamań, konieczne może być unieruchomienie stopy za pomocą gipsu lub ortezy.
Odciążenie stopy
Odciążenie stopy jest podstawą leczenia złamania przeciążeniowego kości śródstopia. Pacjent powinien unikać chodzenia lub biegania na chorej stopie. W przypadku niewielkiego złamania, odciążenie można uzyskać, stosując kule lub chodząc o kulach. W przypadku bardziej rozległych złamań, konieczne może być unieruchomienie stopy za pomocą gipsu lub ortezy.
Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne
Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, takie jak ibuprofen lub paracetamol, pomagają zmniejszyć ból i stan zapalny. Leki te można przyjmować doustnie lub w postaci maści lub żelu.
Unieruchomienie stopy
Unieruchomienie stopy za pomocą gipsu lub ortezy jest konieczne w przypadku bardziej rozległych złamań. Gips zakładany jest na okres od 6 do 8 tygodni. Ortezę można zakładać na okres od 4 do 6 tygodni.
Rehabilitacja
Po zdjęciu unieruchomienia, pacjent powinien rozpocząć rehabilitację, która ma na celu przywrócenie pełnej sprawności stopy. Rehabilitacja obejmuje ćwiczenia wzmacniające mięśnie stopy i stawu skokowego, ćwiczenia rozciągające, a także zabiegi fizykoterapeutyczne.
Powrót do sportu
Do powrotu do sportu można przystąpić po całkowitym wyleczeniu złamania. W przypadku osób, które uprawiają sport wyczynowo, powrót do pełnej aktywności może potrwać kilka miesięcy.
